[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.133Użyte tu przez autora Wojny hiszpańskiej określenie156principes należy rozumieć jako  centurionowie manipułów Jeden ze sposobów wykonywania kary śmierci na żołnie-drugiej linii bojowej".rzu, który dopuścił się ciężkiego przewinienia.134 157W tym miejscu jest luka w tekście.Dzisiejsza równina Vanda, na której południowym skra-135 ju leży Montilla (star.Munda).Patrz rozdz.25, 2.15817 marca 45 r.136Tekst uszkodzony.Zdaniem komentatorów w tym miej-159scu była zapewne mowa o tym, że Cezar ustawił swoich Od północy.lekkozbrojnych w taki sposób, by mogli służyć jako wspar-160Obóz Cezara znajdował się do tej pory na skraju wyżynycie wycofującej się konnicy.górującej nad Równiną Mundeńską.137Cassius, dowódca tego zwycięskiego oddziału, nie jest161Patrz 8, 4-5.bliżej znany.162Obóz Cezara znajdował się na wschodnim skraju Równi-1387 marca 45 r.ny Mundeńskiej, a Gnejusza Pompejusza na jej zachodnim139Hasta (prawdopodobnie dzis.Mesa de Asta) według skraju, tuż przed samą Mundą.starożytnych itinerariów leżała na drodze z Hispalis do Ga-163Zwany dziś Carchena, który na pólnocno-zachodnimdes, 15 km na południe od dziś.Lebrija (star.Nebrissa).krańcu równiny powoduje zabagnienie terenu.140Chodzi o srebrną zastawę stołową, o której pewne wy-164To znaczy z trzynastu legionów.obrażenie może dać znalezisko z Hildesheim koło Hano-165weru, gdzie w 1868 r.natrafiono na 69 sztuk bogato zdobio- Ogółem wojsko Pompejusza liczyło około 100 tys.żoł-nych naczyń srebrnych, datowanych na połowę I w.n.e.nierzy.141 166Mimo że pismo nie dotarło do Ursao, mieszkańcy jego To jest z ośmiu legionów, z czego cztery to legiony wete-znali treść tego pisma (rozdz.28, 3), a to dzięki temu, że ranów (III, V, VI i X) oraz cztery legiony rekrutów (XXVIII,ważniejsze wiadomości przekazywano przez kilku gońców XXX i dwa bliżej nieokreślone).jednocześnie, licząc się z ewentualnością, że któryś może167W skład konnicy Cezara wchodził oddział Numidów podwpaść w ręce przeciwników.wodzą Bogudesa, króla Zachodniej Mauretanii.142Si valetis gaudeo ego valeo, w skrócie: SVGEV  kon-168Należy przyjąć, że oddziały Cezara nie przekroczyływencjonalna formuła, od której zaczynano listy.wspomnianego strumienia.143Cezar miał cztery legiony weteranów (III, V, VI i X)169Przekraczanie strumienia spowodowałoby rozluznienieoraz cztery legiony nowozaciężnych.szeregów cezarian, co utrudniłoby skuteczną obronę przed144W Ategui na przykład Cezar zdobył magazyny z żywno- nieprzyjacielem, i to zmusiło Cezara do przegrupowaniaścią.swoich sił.145 170Tekst uszkodzony.Autor Wojny hiszpańskiej zapewne brał w tej bitwie udziałjako żołnierz V lub może X legionu.Dlatego potrafił dok-146Między 10 a 12 marca 45 r.ładniej naszkicować ustawienie legionów, natomiast usta-147wienie oddziałów posiłkowych oraz konnicy mniej go in-Patrz rozdz.24.teresowało.Gdyby był dowódcą wyższego szczebla, tego1485 marca 45 r.rodzaju brak zainteresowania byłby niedopuszczalny.149Publius Attius Varus, zacięty wróg Cezara, który uważał, 171Bitwa pod Mundą była najcięższą bitwą w wojskowejże nie będzie mógł liczyć na jego pobłażliwość (patrz 31,9).karierze Cezara.W początkowej fazie rozwijała się tak nie-150korzystnie dla niego, że w pewnym momencie pomyślałSpalis, jak przypuszczają niektórzy z komentatorów, mu-podobno nawet o samobójstwie.Jednakże jego osobistesiała znajdować się w rejonie pomiędzy Ukubis, Sorykariąa równiną Mundy, zapewne na wschodnim krańcu tej rów- wkroczenie w krytycznym momencie do walki na prawymniny.Podobnie jak Carruca i Ventipo, mało znana.Nazwa skrzydle X legionu oraz niezachwiane męstwo legionistówSpalis, zdaniem niektórych badaczy, ma się tak do nazwy całkowicie zmieniło sytuację na korzyść Cezara.Hispalis, jak Spania do Hispania, Tucci do Itucci, Lergetes172Patrz 30, 7.do Ilergetes (Schulten, Numantia I1914, s.38). 23173Jest to znowu wspomnienie ze szkolnej lektury autora zamachu na Kwintusa Kassjusza Longinusa, razem z Apo-Wojny hiszpańskiej.niuszem został wybrany na dowódcę przez zbuntowane prze-ciw Treboniuszowi legiony hiszpańskie, które obwołały mło-174Było to święto ku czci staroitalskiego bóstwa płodnościdego Gnejusza Pompejusza wodzem.i wzrostu, zwanego Liber, które w pózniejszym czasie iden-186tyfikowano z greckim bogiem wina Bakchusem.W dniu Z natychmiastowym skutkiem, a nie przez testament.tym, 17 marca, młodzieńcy, którzy osiągnęli pełnoletność,187Chodzi zapewne o olejek z mirry, stosowany przy paleniupo raz pierwszy przywdziewali togę męską (toga virilis).zwłok.175Dotyczyło to przede wszystkim uciekinierów z szeregów188Z wpływami greckimi między innymi także homoseksu-Cezara, zwłaszcza z II legionu oraz z legionu tubylczegoalizm przeniknął do Rzymu.(legio vemacula), następnie tych żołnierzy pompejańskich,189którzy w 49 r.byli pod rozkazami Afraniusza i Petrejusza, Legiony te, jako nowo uformowane, nie brały udziałua po kapitulacji pod Ilerdą zostali wolno puszczeni przez w bitwie pod Mundą.Składały się one, poza dwoma legio-Cezara do domów i mimo zobowiązania, że nie podniosą nami Treboniusza, które przeszły na stronę Gnejusza Pom-już więcej ręki na Cezara, znowu wstąpili w szeregi armii pejusza, również z licznych dezerterów z armii Cezara.pompejańskiej.Wszyscy oni zostali skazani na śmierć za190Jak podaje Appian (b.c.II 103, 427):  Służyła też w woj-wiarołomstwo.sku Pompejusza wielka liczba niewolników" (przeł.L.Pio-176Oszczep zwany tragula, używany przez Gallów, był za- trowicz).Wśród nich znalezli się także niewolnicy dostar-opatrzony w specjalny rzemień, za którego pomocą oszcze- czeni przez swoich panów, obywateli Korduby.powi nadawano silniejszy rozmach podczas wyrzutu, a tym191Był to oczywiście legion uformowany obecnie w Kordu-samym znacznie większy zasięg.bie.17718 marca 45 r., ok.godz.21.192Por.2,1.178W niewiadomym kierunku.Według Cycerona (ad Att.193Chodzi o wspomniany XIII legion.XII 37,4), który oparł się na wiadomości otrzymanej listow-194nie od Hircjusza, Sekstus Pompejusz miał zbiec do Hiszpa-21 marca 45 r.nii Bliższej, natomiast dokąd uciekł Gnejusz Pompejusz,195Wrozdz.32, 1; 33,1.nie było mu wiadomo.Appian (b.c.II 105, 440) podaje, że196Sekstus Pompejusz  zmuszony jednak ukrywać się jeszcze,26 marca 45 r.uchodząc ciągle przed pościgiem, utrzymywał się z rozbo-197Caius Caninius Rebilus, legat Cezara co najmniej odju" (przeł.L.Piotrowicz).Ostatecznie znalazł schronienie52 r., w 49 r.był razem z Kurionem w Afryce, zdołał sięu Leetanów (Laeetani), plemienia żyjącego na wschodnimuratować po zagładzie wojska Kuriona, który wtedy teżwybrzeżu hiszpańskim między dziś.Barceloną a Blanes.Napoległ, w 46 r.uczestniczył ponownie w wojnie w Afryce,wiadomość o zamordowaniu Cezara w 44 r.powrócił dow grudniu 45 r.był przez jeden dzień konsulem.Betyki, ale opuścił ją ponownie, gdy przybył tam Lepidus.198179Lennium, bliżej nieznane miasto w Luzytanii.Nieco więcej szczegółów na temat ucieczki Gnejusza199Pompejusza podaje Appian (b.c [ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • funlifepok.htw.pl

    •