[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Mo\na przedmiot filozofii prawa ograniczyćdo prawa pozytywnego (ustanowionego, ogłoszonego), a mo\na i rozszerzyć nawszelkie prawo (a więc tak\e naturalne i zwyczajowe); w tym drugim wypadkuszczególnie widoczna jest integralna więz filozofii prawa z metafizyką człowieka iz etyką.44Na temat kultury znalezć mo\na podstawowe rozwa\ania u filozofów (np.B.Nawroczyński,B.Suchodolski, A.Rodziński, M.A.Krąpiec, H.Wistuba) i socjologów (np.S.Czarnowski, F.Znaniecki, S.Ossowski, F.Mirek, A.Kłoskowska).Zob.Bibliografię (XI).45Problematyką filozofii dziejów zajmowali się lub zajmują w Polsce (m.in.) F.Sawicki,z kręgu tomistycznego K.Michalski, A.Rodziński, S.Swie\awski, K.Kłósak, S.Kamiński,A.Wawrzyniak, nawiązujący do Teilharda de Chardin Cz.Bartnik (teolog), spośród marksistówgłównie Z.Kuderowicz, tak\e J.Litwin.Zob. Znak" 27 (1975) 257-258.Zob te\: P.M o s k a 1,Problem filozofii dziejów.Próba rozwiązania w świetle filozofii bytu, Lublin 1993.46Tomasz z Akwinu określa p r a w o (lac.lex) jako nakaz rozumu słu\ący dobru ogółu,ogłoszony przez kogoś, kto prawomocnie posiada (komu powierzono) pieczę nad tym dobrem.Zob.Cz.M a r t y n i a k, Problem filozofii prawa, Lublin 1949; t e n \ e , Obiektywna podstawaprawa według św.Tomasza z Akwinu, Lublin 1949; M.A.K r ą p i e c, Człowiek i prawo naturalne, Lublin 1975.Problematykę prawa naturalnego poruszali u nas m.in.F.W.Bednarski OP,H.Waśkiewicz, M.Szyszkowska, T.Styczeń.- Zob.te\: Z.Z i e m b i ń s k i , Teoria prawa,Warszawa 1972.98 Współcześnie szczególnie rozwijana i odgrywająca znaczną rolę wdyskusjach światopoglądowych jest f i l o z o f i a r e l i g i i , zresztąrozmaicie noimowana47.Z przyjętego tu punktu widzenia filozofia religii jestkontynuacja filozofii (metafizyki) człowieka, wyspecjalizowanym działemfilozofii kultu-powiązanym z aksjologią.Rozwa\a istotę, rodzaje, ostateczneuwarunkowania religii, jej pozycję i rolę w ludzkim sposobie bytowania.Wymienione działy filozofii człowieka mo\na uprawiać dwojako (przyczym te ujęcia nie muszą być traktowane jako antagonistyczne): bądz jakoprzedłu\enie metafizyki człowieka, bądz jako wyspecjalizowane działyaksjologii - filozofii wartości.W ten sposób teoria społeczeństwa czy jegowyró\nionych postaci (rodziny, państwa, związku przyjacielskiego) lubaspektów i dziedzin działania (np.\ycia gospodarczego), teoria prawa, teoriasztuk (w ogóle lub poszczególnych rodzajów) stają się wyspecjalizowanymidziałami rozwa\ań aksjologicznych, w szczególności etyki i estetyki jakoteorii odpowiednich wartości.Na gruncie tomizmu i tych stanowisk, którenie oddzielają wartości od bytu, zachodzi mo\liwość uzgodnienia obupodejść.Wszystkim tym działom filozofii człowieka odpowiadają pewne naukihumanistyczne: socjologia (wraz z tzw.psychologią społeczną), ekonomia,nauki polityczne, teoria i historia kultury, teoria poszczególnych rodzajówkultury (np.sztuki), prawoznawstwo (zwłaszcza teoria prawa),religioznawstwo.Dyskutuje się, jakie relacje zachodzą między tymi naukamii ich filozoficznymi odpowiednikami.13 04.PSYCHOLOGIA EMPIRYCZNA.- Chocia\ i wcześniej rozró\nionofilozoficzne i niefilozoficzne rozwa\ania o psychice człowieka, mo\napowiedzieć, \e dopiero w XIX w.psychologia usamodzielniła się względemfilozofii i wystąpiła jako odrębna nauka szczegółowa.Na ogół jest onatraktowana jako podstawowa nauka humanistyczna, chocia\ w pewnychśrodowiskach i szkołach występowały i występują tendencje do zbli\enia jej- pod względem epistemologiczno-metodologicznym - do naukprzyrodniczych.Wią\e się to zazwyczaj ze zmianą pojmowania przedmiotubadań psychologii.Nie wchodząc w szczegóły, a upraszczając nieco sprawę, mo\na wyró\nićdwie zasadnicze koncepcje psychologii jako niefilozoficznej nauki oczłowieku.Według pierwszej psychologia bada przede wszystkim psychikę,świadome \ycie człowieka, a podstawowym zródłem jej wiedzy jestintrospekcja, czyli ro\ne postacie świadomości i samoświadomościczłowieka.Opierając się na nich - inne zródła poznania psychiki odgrywająrolę drugorzędną - ustala się47Zob.Z.J.Z d y b i c k a, Człowiek i religia [ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • funlifepok.htw.pl

    •