Podstawy mikrobiologii w ochronie rodowiska Barbara Kołwzan

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W tak zanieczyszczonych wodachmogą dłużej przeżywać bakterie fekalne i chorobotwórcze.Na eutrofizację mają teżwpływ opady atmosferyczne (suche i mokre) na terenach uprzemysłowionych z dużympoziomem zanieczyszczenia powietrza.2.3.2.Czynniki biotyczneMiędzy poszczególnymi członkami zespołu biologicznego zasiedlającego wodypowierzchniowe istnieją wielorakie wzajemne interakcje i dlatego organizmy mogą sięwzajemnie w swoim rozwoju popierać (synergizm) albo hamować (antagonizm).Konkurencja pokarmowaOrganizmy, które najsprawniej zdobywają i pobierają pokarm w danych warunkach mogąuzyskać przewagę.Przy typowej dla danego środowiska podaży substancji odżywczyliczebność poszczególnych gatunków mikroorganizmów szybko wzrasta.Jednakże w wieluprzypadkach obfite wydzielanie produktów metabolizmu charakterze inhibitorówzmniejsza liczebność konkurentów, a nawet całkowicie ich eliminuje.Taka sytuacjawystępuje np.przy znacznych zmianach pH, wywołanych zakwaszeniem lub alkalizacjąjak również pod wpływem substancji antybiotycznychWspółdziałanieW procesach odżywiania i wzrostu obserwuje się bardzo często współdziałaniemikroorganizmów.Pozwala ono na szybszy rozwój mieszanych kultur mikroorganizmów.Dzięki takiej współpracy możliwy jest rozkład wielu substancji trudnobiodegradowalnychtakich jak lignina czy celuloza.Kolejne fazy degradacji tych związków prowadzone sąprzez inne wyspecjalizowane mikroorganizmy, co z jednej strony warunkuje ich wzrost az drugiej strony zapobiega gromadzeniu się produktów przemiany materii.DrapieżnictwoBakterie i grzyby są pokarmem dla zwierząt niższych, dlatego w niektórych zbiornikachwodnych może dojść do silnych oscylacji ich liczebności.Większość pierwotniakówodżywia się bakteriami.Stwierdzono, że ich biomasa wzrasta wraz ze wzrostemliczebności bakterii.Liczne organizmy wielokomórkowe również wykorzystują bakteriejako pokarm.Dotyczy to szczególnie zwierząt filtratorów np.gąbek.W osadach dennychpokarm dla wielu zwierząt stanowią grzyby.Sinice natomiast będące składnikami bentosuzjadane są często przez wirki, nicienie, skorupiaki i larwy owadów.Sinice planktonowe sąpokarmem dla zooplanktonu, oporne na pobieranie są gatunki powodujące zakwitywydzielające substancje toksyczne.PasożytnictwoMikroorganizmy wód są atakowane i niszczone przez wirusy, bakterie i grzyby.Obecnośćbakteriofagów stwierdzono w wodach śródlądowych i morskich.Szczególnie liczniewystępują w ściekach i są prawdopodobnie przyczyną szybkiego ubytku bakterii wrzekach, jeziorach i wodach przybrzeżnych zanieczyszczonych ściekami.Przyczyną ograniczenia liczebności bakterii w wodach są także przecinkowce należące dorodzaju Bdellovibrio prowadzące pasożytniczy tryb życia.Przytwierdzają się do komórekgospodarza i rozmnażając się jego kosztem doprowadzają do strawienia zawartościkomórki.Po rozpuszczeniu ściany komórki gospodarza przecinkowce uwalniają się izakażają kolejne bakterie.Pasożytnicze grzyby wodne należą do glonowców.Niektóre wykazują znaczna swoistośćgatunkową i pasożytują tylko na osobnikach jednego gatunku albo gatunków bliskospokrewnionych, inne zaś zakażają organizmy należące do różnych rodzin.Pasożytniczegrzyby obu grup należą do rodzaju Rozell (Chytridiales). 2.4.Charakterystyka mikroorganizmów wodnych2.4.1.BakteriePod względem morfologicznym większość bakterii wodnych przypomina bakterie glebowe- komórki ich są kuliste, cylindryczne lub śrubowate.Spotykamy również kształtnitkowaty i stylikowy.Nitki mogą być rozgałęzione lub nie-, pojedyncze lub pogrupowanew wiązki.Bakterie wodne mogą tworzyć skupiska składające się z różnej liczby komóreko kształtach: kulistym, owalnym, gwiazdzistym, płytkowym lub nitkowatym.Większość bakterii wodnych jest ruchliwa, poruszająca się z reguły za pomocą rzęsek(np.Vibrio, Pseudomonas).Bakterie w wodzie mogą pływać wolno (plankton) albozasiedlać stałe podłoża, przede wszystkim detrytus.Oligotroficzne bakterie wodne wód czystych występują jako mikroformy o komórkachcharakteryzujących się rozmiarami poniżej 1 �m., zwykle 0,4 �m.Oligotrofy wodnedzielą się rzadko; ich cykl generacyjny trwa od kilkudziesięciu do dwustu godzin.W wodach zanieczyszczonych zdecydowana przewagę mają bakterie zaliczane dopałeczek gram-ujemnych.Stosunek pałeczek do ziarniaków wynosi ok.90:1.Wodyczyste (potoki, rzeki) mają nieliczną mikroflorę, a stosunek pałeczek do ziarniakówwynosi 1:1,5, co oznaczać może nawet przewagę ziarniaków.Liczebność bakterii w wodzie zależy głównie od zawartości materii organicznej.W wodachczystych występują one w niewielkiej ilości a w wodach zanieczyszczonych spotyka sięnawet kilka mln komórek w 1 ml wody (tab.2).Tabela 2.Orientacyjne ilości bakterii w wodach (płynących) o różnym stopniu zanieczyszczenia(wg Cabejszek i współprac., 1957)Bakterie występujące w środowisku wodnym można podzielić na:�% autochtoniczne (miejscowe) stale bytujące w wodzie jakiegoś zbiornika;�% allochtoniczne (obce) przedostające się do zbiorników wodnych z gleby lubpowietrza oraz drobnoustroje wnikające do zbiorników wodnych wraz ze ściekamikomunalnymi i przemysłowymi.A.Bakterie autochtoniczneWyróżniamy wśród nich: fotoautotrofy, chemoautotrofy i chemoorganotrofy.- Bakterie fotosyntezujące (fotoautotrofy)Wśród autotrofów fotosyntetyzujacych znajdują się bakterie purpurowe i zielone.Bakteriepurpurowe z uwagi na metabolizm dzielimy na następujące grupy:�% Bakterie zielone nitkowate (Chloroflexaceae),�% Bakterie zielone siarkowe (Chlorobiaceae),�% Bakterie purpurowe siarkowe (Chromatiaceae i Ectothiorhodaceae),�% Bakterie purpurowe niesiarkowe (Rhodospirillaceae),�% Heliobakterie (Heliobacteriaceae).Fotosynteza bakteryjna przebiega nieco odmienne w porównaniu do fotosyntezy roślinnej [ Pobierz całość w formacie PDF ]

download - pobieranie - ebook - do ÂściÂągnięcia - pdf

Menu