[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Najważniejsze pojęcia wprowadzone w rozdzialeBEHAWIORYZM: kierunek postulujący badanie elementarnych zachowań ludzkich jako reakcjina bodźce płynące z otoczenia lub od innych ludzi oraz traktowanie wszelkich złożonych przejawów życia społecznego jako kombinacji zachowań.46CYWILIZACJA „GORĄCAʺ: społeczność, w której reguły kulturowe dopuszczają publiczną ekspresję emocji, a nawet jej wymagają.CYWILIZACJA „ZIMNAʺ: społeczność, w której reguły kulturowe wymagają opanowania i powściągliwości w publicznym wyrażaniu uczuć.CZYNNOŚĆ SPOŁECZNA: działanie celowo adresowane do innych ludzi.DZIAŁANIE:zachowanie, z którym związane jest znaczenie motywacyjne i kulturowe.DZIAŁANIE SPOŁECZNE: działanie, które bierze pod uwagę rzeczywiste lub spodziewane reakcje partnera i jest nieustannie modyfikowane w zależności od takich reakcji.EMPATIA: wczuwanie się w stany psychiczne, motywacje, zamiary innych, co ma szansę powodzenia, ponieważ repertuar ludzkiej psychiki jest typowy i podobny dla wielu ludzi.INSTRUMENTALNE UCZENIE SIĘ: utrwalanie repertuaru zachowań gratyfikujących, aeliminowanie zachowań przynoszących przykrość, na podstawie wcześniejszych „prób ibłędówʺ.JĘZYK: wspólny dla całej zbiorowości, podzielany przez jej członków system znaczeń kulturowych wiązanych ze stosowanymi w celu komunikacji dźwiękami lub znakamigraficznymi.ODCZAROWYWANIE ŚWIATA: zmniejszanie roli działań tradycjonalnych i afektywnych na rzecz działań racjonalnych, opartych na zimnej kalkulacji.PRZEŻYTKI KULTUROWE: działania lub obiekty, pozornie identyczne jak dawniej, których funkcja społeczna uległa jednak całkowitej zmianie i które uzyskały nowy sens.RACJONALNOŚĆ AUTOTELICZNA: właściwość działań, w których jednostka zmierza docelu tak dla niej wartościowego, że nie liczy się z najwyższymi nawet kosztami.RACJONALNOŚĆ INSTRUMENTALNA: właściwość działań, które są efektem kalkulacjikosztów i zysków zmierzającej ‐ w subiektywnym rozeznaniu działającego ‐ do uzyskania jak najwięcej najmniejszym kosztem.UTYLITARYSTYCZNY (INACZEJ WOLUNTARYSTYCZNY LUB TELEOLOGICZNY)MODEL DZIAŁANIA: interpretowanie działań ludzkich jako dobierania środków (narzędzi) do realizacji postawionych celów.ZACHOWANIE: zewnętrznie obserwowalny ruch fizyczny przejawiany przez ludzi.ZNACZENIE KULTUROWE: wspólny dla całej zbiorowości, podzielany przez jej członków, sens wiązany z określonymi działaniami.ZNACZENIE MOTYWACYJNE, PSYCHOLOGICZNE: indywidualne zamiary, intencje,motywacje, jakie jednostka wiąże ze swoim działaniem.Książki godne uwagi41, 75, 93, 94 (patrz: STO KSIĄŻEK., s.633)47Rozdział 3Od działań społecznych do interakcjiDziałanie wspólne, czyli kontakt społecznyDotychczas patrzyliśmy na aktywność ludzką i jej różne formy od strony jednostki.Co prawda,jednostkę postrzegaliśmy w otoczeniu społecznym, wśród innych ludzi, ale ci inni pojawiali sięco najwyżej albo jako bierni adresaci czynności społecznych, albo jako „wirtualniʺ, wyobrażenitylko, potencjalni partnerzy działań społecznych.Czyniąc kolejny krok w naszej analizie, musimy ten obraz poszerzyć.Zauważmy mianowicie, że ci inni, których reakcje antycypujemy,podejmując działanie, sami też, reagując, podejmują działanie wobec nas.I jest to też działanie społeczne, zawierające te wszystkie elementy co poprzednio.A więc reagując, identyfikujemy najpierw, „wskazujemy sobieʺ tego, kto do nas się zwrócił.Nie wybieramy go, bo to on nas wybrał, ale skierowujemy ku niemu swoją uwagę.Staramy się następnie rozszyfrowaćznaczenie ‐ motywacyjne i kulturowe ‐ jego działania: o co mu chodzi, do czego zmierza, orazczego możemy oczekiwać po kimś takim, biorąc pod uwagę domniemane reguły kulturowe,które go wiążą.Przypisujemy mu więc pewne intencje i pewne wzorce realizowania tych intencji.Następnie pytamy samych siebie, jak chcemy zareagować i jak powinniśmyzareagować, zgodnie z uznawanymi przez nas zasadami postępowania, a więc definiujemyznaczenie motywacyjne i kulturowe naszej potencjalnej reakcji.I dopiero uwzględniwszy te wszystkie okoliczności, działamy w określony sposób.Nie znaczy to, że każdą reakcjępoprzedza taka złożona, mozolna deliberacja.W rzeczywistości może się to dokonywaćbłyskawicznie, na poziomie zakodowanych, nawykowych repertuarów postępowania w danychsytuacjach, może włączać te utrwalone w podświadomości zapisy doświadczeń wcześniejszych,które nazywamy intuicją, może sprowadzać się do odruchów lub instynktów, może teżobejmować szybko przebiegające procesy myślowe.Zobaczmy przykład: siedzę w hotelowej kawiarni.Podchodzi ostro wymalowana i dośćostentacyjnie ubrana kobieta: „Czy mogę się przysiąść?ʺ.Myślę: „kim ona jest?ʺ.Sądząc po wyglądzie, chyba dama lekkich obyczajów.A o co jej chodzi? Chyba szuka klienta, kierując sięregułami kulturowymi półświatka.Bo przecież porządna kobieta nie przysiada się normalnie dostolika obcego mężczyzny.Tak więc zdefiniowałem w wyobraźni znaczenia ‐ motywacyjne i kulturowe ‐ przejawiające się w jej działaniu.A teraz kolej na znaczenia mojej możliwej reakcji.Czy mam ochotę na taką znajomość i czy w myśl moich zasad wolno mi ją zawrzeć.Nie bardzosię palę, a poza tym wstyd by mi było, gdyby zobaczył mnie ktoś znajomy.Więc powiadam:„bardzo mi przykro, ale czekam na kogośʺ [ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • funlifepok.htw.pl
  •