[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.nadczłowiek - w filozofii F.Nietzschego: człowiek doskonały, który ma powstaćprzez przezwycię\enie człowieka jako dotychczasowego miernego wytworuewolucji biologicznej i kulturowej.N.charakteryzuje wola mocy, uosabia onwartości przeciwstawne wobec tradycyjnie pojmowanych wartości, zwłaszczamoralnych.naoczność - własność przysługująca ka\demu ujęciu poznawczemu, które jestoglądowe (poglądowe), tzn.w którym przedmiot jest przez podmiot widziany (wdosłownym lub pochodnym czy przenośnym znaczeniu tego słowa).Podstawą n.jest przede wszystkim374 doznawanie treści wra\eniowych.Odró\nia się n.: spostrze\eniową (pierwotną,nieprzy-słoniętą) oraz gMosj-spostrze\eniową (np.w percepcji dzieła sztuki),wyobra\eniową i (wedle niektórych) przypomnieniową.Fenomenologowiewyró\niają jeszcze (związaną z oglądem ejdetycznym) n.ejdetyczną(istotnościową -  widzenie" istoty) i kategorialną.natura - 1) przyroda; to, co zrodzone lub przyrodzone (w przeciwieństwie doBoga,| choć niektórzy, zwłaszcza panteistycznie nastawieni, autorzy odró\niali: n.naturans -n.rodzącą, boską, stwarzającą oraz n.naturata - n.zrodzoną,stworzoną); to, co wrodzo-j ne, zastane (w przeciwieństwie do tego, co nabyte,wypracowane, wytworzone - sferyj kultury, w tym techniki); to, co fizyczne,cielesne, materialne (w przeciwieństwie doi tego, co duchowe, psychiczne,myślowe); 2) istota (ewentualnie: cała substancja); Awi-cenna wyró\nił: n.(istotę) w konkretnej rzeczy (n.ujednostkowioną), n.w intelekcie (n.ogólną)oraz n.samą w sobie (n.trzecią: jako taka sama nie istnieje aktualnie, nie jest anijednostkowa, ani ogólna; stanowi przedmiot metafizyki; dyskutuje się jejontyczny status i jego konsekwencje); 3) według tomizmu: istota bytu, zwłaszczarozpatrywana jako podstawa jego działania; 4) według R.Ingardena: n.konstytutywna - jakość lub zespół jakości bezpośrednio i zupełnie (całościowo)kwalifikujący (określający) podmiot cech jakiegoś bytu w jego swoistości(jedyności,  co",  ja").naturalistyczny - związany z naturalizmem.naturalny - 1) wyznaczony przez naturę, zgodny (lub związany) z naturą,wrodzony; 2) napotkany w przyrodzie, nie wytworzony przez człowieka.Przymiotnik: n.oznacza (w ró\nych kontekstach) to, co przeciwstawione temu,co: duchowe, psychiczne, kulturowe, cywilizacyjne, techniczne, uporządkowane,unormowane, umowne, sztuczne, nabyte wytworzone, wymuszone, narzucone,osobliwe, wyjątkowe, przypadkowe.naturalizm - w teorii bytu: stanowisko głoszące, \e istnieje tylko jedenczasoprzestrzenny świat (przyroda), który nie wymaga jakiejkolwiekzewnętrznej racji swego istnienia i działania; nie istnieją więc \adnenieczasoprzestrzenne byty  ponadświatowe", jak np, Bóg czy Platońskie idee.N.mo\na wyrazić w formie (zaanga\owanego lub uzasadnionego ontologicznie)postulatu metodologicznego, według którego wszystkie zjawiska (tak\epsychiczne lub kulturowe) nale\y wyjaśniać w odwołaniu wyłącznie do sfer)przyrody, w jej ramach.W szczegółowych odmianach n.powy\szy postulatodnosi się nie do całej rzeczywistości, lecz pewnych jej dziedzin (np.n.: wfilozofii umysłu w etyce, w metodologii nauk humanistycznych lubspołecznych).N.najczęściej wią\e się z materializmem, fizykalizmem,sejentyzmem lub redukcjonizmem.Od końca XX wieku w filozofii analitycznej(zwłaszcza w filozofii umysłu) dominuje tzw.zwrot natu^ ralistyczny.natywizm - inaczej: racjonalizm genetyczny; stanowisko w psychologicznymsporz bezsens.norma - reguła, przepis postępowania, to, co obowiązuje; wyra\enie językowe(lub jego znaczenie) formułujące, co nale\y, powinno się lub trzeba czynić (nieczynić).Dyskutowany jest stosunek norm (wyra\eń normatywnych), zwłaszczamoralnych, do opisów i ocen.normatywny - 1) związany z normą, wyra\ający powinność; 2) normujący,regulujący, obowiązujący.noumen - 1) to, co poznawane (domniemane) czysto myślowo, a niedostępnedoświadczeniu; 2) w filozofii I.Kanta: rzecz sama w sobie, czyli niepoznawalnyprzedmiot, taki, jaki jest, w oderwaniu od jego relacji do poznającego podmiotu(w przeciwieństwie do fenomenu - tego, co poznawane, ale i zarazemwspółkształtowane przez podmiot) [ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • funlifepok.htw.pl

    •